Karabo ea Mokomishinara ho tlaleho ea HMICFRS: Tlhahlobo ea kamoo mapolesa a sebetsanang le pefo e tebileng ea bacha

1. Mokomishinara oa Sepolesa le oa Botlokotsebe o fana ka maikutlo:

1.1 Ke amohela liphuputso tsa tlaleho ena e shebaneng le karabelo ea mapolesa ho Merusu e Tebileng ea Bacha le kamoo ho sebetsa maemong a mekhatlo e mengata ho ka ntlafatsang Karabelo ea Sepolesa ho Merusu e Tebileng ea Bacha. Likarolo tse latelang li bonts'itse hore na Lebotho le sebetsana joang le likhothaletso tsa tlaleho, 'me ke tla beha leihlo tsoelo-pele ka mekhoa e teng ea Ofisi ea heso ea oversight.

1.2 Ke kopile maikutlo a Chief Constable mabapi le tlaleho, mme o itse:

Ke amohela tlaleho e hlahelletseng ea HMICFR 'Tekolo ea kamoo mapolesa a sebetsanang le pefo e mpe ea bacha' e phatlalalitsoeng ka Hlakubele 2023.

Tim De Meyer, Molaoli oa Constable oa Sepolesa sa Surrey

2.        Overview

2.1 Tlaleho ea HMICFRS e tsepamisitse maikutlo haholo tšebetsong ea Mekhatlo ea Phokotso ea Merusu (VRUs). Har'a mabotho a 12 a etileng, a 10 a ne a sebetsa VRU. Maikemisetso a tlhahlobo e ne e le ho:

  • Utloisisa hore na mapolesa a sebetsa joang le li-VRU le mekhatlo ea balekane ho fokotsa pefo e tebileng ea bacha;
  • Mapolesa a sebelisa matla a ’ona hantle hakae ho fokotsa pefo e tebileng ea bacha, le hore na ba utloisisa ho hloka tekano ha merabe;
  • Mapolesa a sebetsa hantle hakae le mekhatlo ea balekane 'me a nka mokhoa oa bophelo bo botle ba sechaba mabapi le pefo e tebileng ea bacha.

2.2       E 'ngoe ea litaba tsa naha tsa Tlhekefetso e Tebileng ea Bacha ke hore ha ho na tlhaloso e amoheloang ke bohle, empa tlaleho e shebana le tlhaloso e latelang:

Pefo e Tebileng ea Bacha joalo ka ketsahalo efe kapa efe e amang batho ba lilemo tse 14 ho isa ho 24 e kenyeletsang:

  • pefo e bakang kotsi e mpe kapa lefu;
  • pefo e ka bakang kotsi e mpe kapa lefu; le/kapa
  • ho nka dithipa le/kapa dibetsa tse ding tse kgopisang.

2.3 Surrey ha ea ka ea atleha ha likabelo li ne li fuoa Forces ho bitsa VRUs ho sa natsoe hore Mabotho ohle a haufi a ne a na le li-VRU tse tšehelitsoeng ke Ofisi ea Lehae. 

2.4 Li-VRU li ile tsa khethoa ho ipapisitsoe le lipalo-palo tsa litlolo tsa molao tse mabifi. Ka hona, ha Surrey ho na le karabelo e matla ea tšebelisano 'moho le boitlamo ba ho sebetsana le SV, ha se kaofela e kentsoeng ka molao. Ho ba le VRU le lichelete tse amanang le eona ho ka thusa ho rarolla bothata bona, 'me sena se ile sa totobatsoa e le ngongoreho nakong ea tlhahlobo. Ke kutloisiso ea rona hore ha ho sa tla ba le chelete e 'ngoe ea ho bitsa li-VRU tse ncha.

2.5 Leha ho le joalo, ka 2023 ho ntse ho kengoa ts'ebetsong mosebetsi oa Serious Violence Duty (SVD) moo Mapolesa a Surrey e leng bolaoli bo itseng 'me a tla be a le tlas'a mosebetsi oa molao oa ho sebetsa le balaoli ba bang ba boletsoeng, balaoli ba amehang le ba bang ho fokotsa pefo e tebileng. Ka hona ho reriloe hore lichelete tse abiloeng ka SVD li tla thusa ho matlafatsa selekane, ho fana ka tlhahlobo ea litlhoko tsa leano ho pholletsa le mefuta eohle ea SV le ho fana ka menyetla ea merero ea lichelete - e leng se tla thusa Sepolesa sa Surrey ho sebetsana le pefo e tebileng ea bacha le balekane ba eona.

2.6 Tlaleho ea HMICFRS e fana ka likhothaletso tse 'ne ka kakaretso, leha tse peli tsa tsona li lebisitsoe ho matla a VRU. Leha ho le joalo, likhothaletso li ka nahanoa mabapi le Mosebetsi o mocha oa Pefo e Tebileng.

3. Karabelo ho Likhothaletso

3.1       Keletso 1

3.2 Ka la 31 Hlakubele 2024, Ofisi ea Lehae e lokela ho hlalosa mekhoa ea litsi tsa phokotso ea merusu tse tla sebelisoa ha ho lekoa katleho ea litseko tse reretsoeng ho fokotsa pefo e matla ea bacha.

3.3 Surrey ha se karolo ea VRU, ka hona tse ling tsa likarolo tsa khothaletso ena ha li amane ka ho toba. Leha ho le joalo joalokaha ho boletsoe ka holimo Surrey e na le mohlala o matla oa tšebelisano-'moho o seng o ntse o fana ka likarolo tsa VRU, o latela mokhoa oa Bophelo ba Sechaba oa ho sebetsana le pefo e tebileng ea bacha 'me o sebelisa ts'ebetso ea SARA Problem Solving ho hlahloba "se sebetsang".

3.4 Leha ho le joalo, ho na le mosebetsi o mongata o ntseng o etsoa hajoale (o eteletsoeng pele ke OPCC) oa ho lokisa Surrey bakeng sa ho kengoa tšebetsong ha Mosebetsi oa Pefo e Tebileng.

3.5 OPCC, mosebetsing oa eona oa ho kopanya, e etella pele mosebetsing oa ho hlahisa Tlhahlobo ea Litlhoko tsa Leano ho tsebisa Boikarabello bo Tebileng ba Tlhekefetso. Tlhahlobo ea pono ea sepolesa e entsoe ke Moetapele o mocha oa Leano le Leqheka bakeng sa Pefo e Tebileng ho utloisisa bothata ba Surrey mme boemo ba bothata bo kopiloe bakeng sa Merusu e Tebileng, ho kenyeletsoa le Merusu e Tebileng ea Bacha. Sehlahisoa sena se tla tšehetsa bobeli leano la taolo le SVD. "Pefo e Tebileng" hajoale ha e hlalosoe ka har'a leano la rona la taolo mme mosebetsi o ntse o tsoela pele ho netefatsa hore likarolo tsohle tsa pefo e tebileng, ho kenyeletsoa pefo e tebileng ea bacha, lia utloisisoa.

3.6 Ntho ea bohlokoa katlehong ea ts'ebelisano ena e sebetsang bakeng sa ho kengoa tšebetsong ha Boiketlo ba Tlhekefetso e Tebileng ke ho lekanya ts'ebetso ea hajoale ho ipapisa le liphetho hang ha leano la phokotso ea likhoka le tsebahatsoa. E le karolo ea SVD e tsoelang pele, tšebelisano-mmoho ka hare ho Surrey e tla hloka ho netefatsa hore re khona ho hlahloba mosebetsi le ho hlalosa hore na katleho e shebahala joang.

3.7 Joaloka ts'ebelisano, mosebetsi o ntse o tsoela pele oa ho etsa qeto ea tlhaloso ea Pefo e Tebileng bakeng sa Surrey le ho netefatsa hore lintlha tsohle tse amehang li ka arolelanoa ho netefatsa hore litekanyetso tsena li ka etsoa. Ho feta moo, leha ho na le tlhophiso e fapaneng ea lichelete, Sepolesa sa Surrey se tla etsa bonnete ba hore re hokahanya le li-VRU tse teng ho utloisisa le ho ithuta ho tsoa ho tse ling tsa merero ea bona e atlehileng le e sa atleheng, ho netefatsa hore re eketsa lisebelisoa. Hajoale ho ntse ho etsoa tlhahlobo ea lithulusi tsa Youth Endowment Fund ho fumana hore na ho na le menyetla efe kapa efe ka hare ho.

3.8       Keletso 2

3.9 Ka la 31 Hlakubele 2024, Ofisi ea Lehae e lokela ho tsoelapele ho nts'etsapele tlhahlobo le thuto e kopanetsoeng e teng bakeng sa likarolo tsa phokotso ea pefo ho arolelana thuto le ba bang.

3.10 Joalo ka ha ho hlalositsoe, Surrey ha e na VRU, empa re ikemiseditse ho ntshetsapele tshebedisanommoho ya rona ho ikamahanya le SVD. Ka boitlamo bona, ho na le merero ea ho etela li-VRU le li-Non-VRU ho utloisisa hore na mokhoa o motle o shebahala joang le hore na seo se ka kengoa tšebetsong joang Surrey tlas'a mohlala oa SVD.

3.11 Surrey e sa tsoa ba teng Sebokeng sa Ofisi ea Lehae bakeng sa ho thakholoa ha SVD 'me o tla ba teng Sebokeng sa NPCC ka Phuptjane.

3.12 Tlaleho e bua ka likarolo tse fapaneng tsa mekhoa e metle ho tsoa ho li-VRU mme tse ling tsa tsona li se li ntse li le teng ka har'a Surrey tse kang:

  • Mokhoa oa bophelo bo botle ba sechaba
  • Maemo a Mabe a Bana (ACES)
  • Tloaelo e nang le tsebo ea ho sithabela maikutlo
  • Nako ea Bana le ho Nahana Melao-motheo ea Bana
  • Ho tsebahatsa ba kotsing ea ho qheleloa ka thoko (re na le mekhoa e mengata ea ho lata bana ba koaletsoeng, ba kotsing ea ho hlekefetsoa le ho sebetsa mekhatlong e mengata)
  • Seboka sa Tsamaiso ea Likotsi (RMM) - ho laola ba kotsing ea ho sebelisoa hampe
  • Seboka sa Letsatsi le Letsatsi la Likotsi - kopano ea tšebelisano 'moho ho buisana ka CYP ba kenang setsing sa tlhokomelo

3.13     Keletso 3

3.14 Ka la 31 Hlakubele 2024, makonstebole a ka sehloohong a lokela ho etsa bonnete ba hore bahlanka ba bona ba kwetliseditswe ho sebedisa sephetho sa botlokotsebe sa Ofisi ya Lehae 22.

3.15 Sephetho sa 22 se lokela ho sebediswa ditlolong tsohle tsa molao moo diketso tsa phapano, thuto kapa tsa bokena dipakeng tse bakwang ke tlaleho ya botlokotsebe di entsweng mme ho se molemong wa setjhaba ho nka kgato e nngwe, le moo ho se nang sephetho se seng sa semmuso se fihletsweng. Sepheo ke ho fokotsa boitšoaro bo khopisang. E ka boela ea sebelisoa e le karolo ea morero oa ho qosoa o chechisitsoeng morao, e leng kamoo re e sebelisang kateng ka Checkpoint le YRI e Surrey.

3.16 Tlhahlobo ea Surrey e etsahetse selemong se fetileng mme ho bonts'itsoe hore ka linako tse ling ha e sebelisoe ka nepo karohano. Bongata ba tse neng li sa tletlebo ke ha Sekolo se nkile khato le Sepolesa se hlokomelisoa, liketsahalo tsena li ile tsa bontšoa ka phoso e le khato ea ho nchafatsa batho, empa hobane e ne e se sepolesa, ho ne ho lokela hore ebe ho sebelisitsoe Outcome 20. 72% ea liketsahalo tse 60 tse hlahlobiloeng li bile le Sephetho sa 22 se sebelisitsoeng ka nepo. 

3.17 Ena e ne e le phokotseho ho tloha palong ea boikamahanyo ea 80% ho Tlhahlobo ea 2021 (QA21 31). Leha ho le joalo, sehlopha se secha sa bohareng se sebelisang sephetho sa 22 e le karolo ea morero oa qoso ea chechisetsoang morao se lumellana le 100%, 'me sena se emela boholo ba tšebeliso ea sephetho sa 22.

3.18 Tlhahlobo ena e entsoe e le karolo ea moralo oa selemo le selemo oa tlhahlobo. Tlaleho e ile ea isoa ho Sehlopha sa Strategic Crime and Incident Recording Group (SCIRG) ka Phato 2022 mme ea buisana le DDC Kemp joalo ka molula-setulo. Registrar ea Force Crime o ile a kōptjoa ho e isa kopanong ea hae ea khoeli le khoeli ea tšebetso le lihlopha tsa likarolo tsa tšebetso e leng seo a ileng a se etsa. Baemeli ba karohano ba ne ba filoe mosebetsi oa ho fana ka maikutlo ho liofisiri ka bomong. Ho feta moo, Lisa Herrington (OPCC) eo e leng molula-setulo oa seboka sa lihlopha tse tsoang ka ntle ho lekhotla, o ne a tseba ka tlhahlobo ea lichelete le ts'ebeliso ea liphetho ka bobeli 20/22 mme o ile a bonoa hore e laoloa ke SCIRG. Mongodisi wa Botlokotsebe ba Lebotho o etsa bohlahlobi bo bong nakong eo tlaleho ena e ngolwang, mme mehato e nngwe e tla nkuwa ho latela sephetho sa tlhahlobo ena haeba thuto e fumanwa.

3.19 Surrey, sehlopha sa Checkpoint se koala linyeoe tsohle tsa Checkpoint tse phethiloeng ka katleho joalo ka sephetho sa 22 mme re na le mehato e mengata ea tokiso, thuto le mehato e meng bakeng sa batho ba baholo, le ho sebetsa le Targeted Youth Services (TYS) ho fana ka tsena bakeng sa bacha. Litlokotsebe tsohle tsa bacha li ea sehlopheng sa Checkpoint/YRI ntle le litlolo tsa molao tse hlakileng feela kapa moo ho khutlisetsoa morao ho loketseng.

3.20 Mokhoa oa ka moso oa ho lahloa ha Ts'ebetso ea Ntle ho Lekhotla bakeng sa Surrey o tla bolela hore sehlopha sena se bohareng se tla hola ka molao o mocha qetellong ea selemo. Linyeoe li kena ka phanele e kopanetsoeng ea liqeto.

3.21     Keletso 4

3.22 Ka la 31 Hlakubele 2024, makonstebole a ka sehloohong a lokela ho etsa bonnete ba hore mabotho a bona, ka pokello ea lintlha le tlhahlobo, a utloisisa maemo a ho hloka tekano ho ea ka merabe pefong e mpe ea bacha libakeng tsa sesole.

3.23 Ho kopiloe boemo ba bothata ba pefo e matla, 'me letsatsi la nakoana la hore sena se phetheloe ke Phato 2023, e kenyeletsang pefo e mpe ea bacha. Liphetho tsa sena li tla etsa hore ho be le kutloisiso e hlakileng ea lintlha tse tšoaretsoeng le tlhahlobo ea data eo ho netefatsa hore bothata bo ka hare ho Surrey bo utloisisoa ka botlalo. E amahanngoa le ho theoa ha tlhahlobo ea litlhoko tsa leano bakeng sa ho kengoa tšebetsong ha SVD, sena se tla fana ka kutloisiso e betere ea bothata bo ka hare ho Surrey.

3.24 Ka har'a lintlha tsena, Surrey e tla khona ho utloisisa maemo a ho hloka tekano ho merabe sebakeng sa rona.

4. Merero ea Kamoso

4.1 Joalo ka ha ho le ka holimo, ho na le mosebetsi o ntseng o tsoela pele oa ho utloisisa hamolemo Tlhekefetso e Tebileng ea Surrey, hammoho le Merusu e Tebileng ea Bacha ho etsa hore ho be bonolo ho etsa mosebetsi o totobalitsoeng libakeng tse ngata. Re tla be re nka mokhoa oa ho rarolla mathata, ho etsa bonnete ba hore ho sebetsa haufi-ufi pakeng tsa Lebotho, OPCC le balekane ho utloisisa kotsi le phello ea SYV ho batlōli ba molao, bahlaseluoa le sechaba, ho nahanela litlhoko tse tebileng tsa mosebetsi oa pefo.

4.2 Re tla sebetsa 'moho mabapi le moralo oa ts'ebetso ea kopanelo ho beha litebello le ho netefatsa hore ho na le tšebelisano-mmoho ka har'a mohlala oa phano. Sena se tla etsa bonnete ba hore ha ho phetiso ea mosebetsi kapa likopo tsa lichelete le hore likheo tsa ts'ebeletso li tsejoa.

Lisa Townsend
Sepolesa le Mokhomishenara oa Botlokotsebe bakeng sa Surrey